_

TEKNOLOGIA BERRIEN ERABILERA ARDURATSUA PORTUGALETEKO OINARRIZKO LANBIDE HEZIKETAN


Pantallas Amigas elkarteak antolatu eta dinamizatutako sentsibilizazio-tailer bateko bi saiotan parte hartu dute lehen mailako ikasleek. Gaia hauxe izan da: teknologia berrien erabilera seguru eta arduratsua eta bai Interneten bai gizarte-sareetan arriskuak prebenitzea.   



Zein onura dakarkiete teknologia berriek gure seme-alabei?

Internetek aukera anitz ematen du informazio entzunezkoa eskuratzeko, askotariko ezagupenak lortzeko, ikaskuntza kolaboratiboa egiteko eta gertuko lagunekin nahiz beste kultura batzuetako jendearekin harremanetan jartzeko ere bai.
Gainera, sakelakoei esker autonomia handiagoa dute eta arintasun handiagoz antola ditzakete harremanak nahiz jarduerak. Bideojokoekin, halaber, gaitasun asko gara daitezke, besteak beste, koordinazio psikomotorra eta espazioaren eta tokiaren orientazioa.



Zein arrisku egon daiteke?

ADN deritzon sailkapen bat (Abusuzkoa, Normala eta Delituzkoa) dugu:
Sarritan menpekotasuna sor dezakeen erabilera abusuzkoak bi ondorio mota ditu:
  • Asaldura fisikoak: lodieria, psikomotrizitate-funtzioen garapen falta, gihar eta hezurretako asaldurak, ikusmen-arazoak ahaleginaren ahaleginez…
  • Asaldura psikologikoak, isolamendu gehiegizkoa, gizarte-trebetasunetan gabezia-garapena, errealitatearen ikuskera desitxuratua, menpekotasuna…
Erabilera delituzkoak legeak zigortutako jarduketa bat egiten den aldiei egiten die erreferentzia. Ekintza bakuna izan daiteke, hala nola norbait kalumniatzea edo haren pribatutasunaren aurka egitea webgune batean mezu bat, argazki bat edo bideo bat argitaratuta.

Erabilera normala da, baldin eta, asmoan (delituzkoa) edo erabilera kopuruan (abusuzkoa) hondo-defekturik ez badago. Edukiaz, Harremanez eta Merkataritzaz mintza gaitezke:
  • Edukiei dagozkien arriskuak, bai legez kanpokoak (xenofobiaren apologia, haurren pornografia…) bai legezkoak (dieta miragarriak, pornografia, gore webguneak, lehergailuak fabrikatzea).
  • Harremanei dagozkien arriskuak, sexu-harrapakariak izan daitezkeen ezagunekin, pederastekin edo jazartzen gaituzten ezagunekin (ziberbullynga).
  • Merkataritza arloko arriskuak. Edonor biktima izan daiteke webgune jakin batean iruzurrezko erosketa bat eginda edo zerbait enkante-webgune batean erosita. Saltzaile pribatu baten iragarkiari erantzutean ere horrelako zerbait gerta daiteke.

Iturria: Ordiziako Udalaren “Seme-Alabak” aldizkarirako artikulua, Jorge Flores Fernándezek (2018ko apirila) idatzia.